एनआईसी एसिया बैंकको ब्याजदर आतंक, घरकर्जा झण्डै १६ प्रतिशतसम्म ठटाएको भेटियो प्रमाण

छाल खवर
धरान,१९ वैशाख ः व्यवसायी दिनेश सुवेदीले ४ वर्षअघि एनआईसी एसिया बैंकबाट घर तथा सवारी कर्जा लिए । उनले सायदै कल्पना गरेका थिए, सामान्य ब्याजदरमा लिएको कर्जा भविष्यमा यति महंगो बन्ने छ ।

आफूले १५ बर्ष अगाडिदेखि कारोबार गर्दै आएको बैंकको यस्तो रवैयाबाट सुवेदी चकित छन् । ‘मिटर ब्याज’ को शैलीमा बैंकले बैंकले बारम्बार ब्याज बढाइरहेको उनको गुनासो छ ।

बैंकले ८ प्रतिशत ब्याजदरमा नयाँ कर्जा दिने प्रतिवद्धता जनाएपछि उनले पुरानो सबै कर्जा चुक्ता गरेका थिए । तर, नयाँ कर्जा लिने बेला नै बैंकले त्यो प्रतिवद्धता सम्झिन चाहेन ।

‘महंगो दरमा नै कर्जा लिएका थियौं, तर १५।७० प्रतिशतसम्म पुग्ला भन्ने लागेको थिएन ।’

चालू आर्थिक बर्ष बैंकले ब्याजदर घटाएर १० प्रतिशतको हाराहारीमा पुर्‍याउँदा पनि आफ्नो नघटेको सुवेदीले बताए ।
‘ब्याजदर घटे पनि मैले पुरानै हिसाबले ऋण तिररहेको थिएँ, तर अहिले त बढाएर १६ छुन लाग्यो,’ उनले भने ।
सुबेदी केवल व्यवसायी हन् ।

उनले केवल टिभी प्राइभेट लिमिटेड, भी केवल नेटवर्क प्राली, मकालु टेलिभिजन सञ्चालन गर्दै आएका छन् । २०७३ साल, माघ २० गते सुबेदीले बिराटनगरस्थित एनआईसी एसिया बैंकको शाखा कार्यालयबाट आफ्ना दुई छोराहरु दिपेश र दिवशको नाममा कर्जा लिएका थिए ।

बिराटनगर नै स्थायी ठेगाना भएका सुवेदीले घरकर्जा बापत ४ करोड ६० लाख रुपैयाँ लिएको बताए ।

एनआइसी एसिया बैंक र ऋणीबीचको सम्झौतापत्रमा वार्षिक १३।४९ प्रतिशत ब्याजदरमा मासिक ईएमआई ५ लाख ९६ हजार ९९६।६५ रुपैयाँ तिर्नुपर्ने उल्लेख गरिएको छ ।

बैंकले समय(समयमा ब्याजदर परिवर्तन गर्न सक्ने सम्झौतामा भनिएको छ । त्यसैलाई देखाएर बैंकले ऋणीको ढाड भाँच्ने गरी ब्याज असुल गरिरहेको हो । अहिले घर कर्जाको ब्याजदर १५।७० प्रतिशत पुर्‍याइएको छ ।

सुवेदीको स्वामित्वमा रहेको कम्पनी ‘केवल नेटवर्क प्राइभेट लिमिटेड कम्पनी’ ले लिएको दुईवटा सवारी कर्जामध्ये एउटाको ब्याजदर १४।४९ प्रतिशत र अर्कोको ११।९९ प्रतिशत पुर्‍याइएको छ । बैंकले पठाएको ब्याजदर परिवर्तन सम्वन्धी सूचनामा आधार दर ९बेस रेट० भन्दा प्रिमियम चार्ज बढी लिएको देखिन्छ ।

वैशाखका लागि आधार दर ६।७७ प्रतिशत कायम भए पनि प्रिमियम भने ८।९३ प्रतिशत जोडिएको छ । घर कर्जामा प्रिमियम चार्ज ८।९३ प्रतिशत जोडेको छ भने सवारी कर्जामा ७।७२ प्रतिशत जोडेको छ । सुबेदीले २१ लाख र १५ लाखका दुई सवारी कर्जा लिएका थिए ।

पछिल्लो समय नेपालमा प्रचलित ब्याजदरअनुसार एनआईसी एसिया बैंकको ब्याज निकै चर्को हो । केन्द्रीय बैंकको ब्याजदर सम्वन्धी कार्यविधिमा आधार दरमा प्रिमियर चार्ज बैंकहरु आफैंले तोकेर थप्न सक्ने व्यवस्था छ । तर, आधार दरभन्दा प्रिमियर चार्ज बढी हुनु स्वभाविक मानिँदैन । राष्ट्र बैंकले नतोकेपनि जथाभावी प्रिमियम दर राख्ने छुट बैंकलाई नभएको नेपाल राष्ट्र बैंकका एक उच्च अधिकारीले बताए ।

‘बैंकहरुले आधार दरमा प्रिमियम जोडेर ब्याजदर निर्धारण गर्ने हो, तर नेपाल राष्ट्र बैंकले ती दरहरु तोक्दैन । खराव कर्जा भएमा बैंकहरुले १० प्रतिशतसम्म पेनाल्टी चार्ज लिन पाउँछन्,’ ती अधिकारीले भने, ‘तर, अहिले चलनचल्तीको हिसाबले १५।७० प्रतिशत ब्याजदर अत्यधिक मँहगो भयो ।

गत वर्ष सरकारले कोभिड १९ को सतर्कता स्वरुप जारी गरेको लकडाउन र निषेधाज्ञाका कारण बैंकिङ प्रणालीमा अधिक तरलता भएर ब्याजदर सिंगल डिजिटमा झरेको थियो । निक्षेपतर्फको पनि ब्याजदर घटेकाले बैंकहरुको कस्ट अफ फण्डमा कमी आएर आधार दरसमेत घटेको छ । यसले गर्दा बैंकहरुले ९।५ प्रतिशतको व्याजदरमा कर्जा प्रवाह गरिरहेका छन् । तर, एनआईसी एसिया बैंकले चलनचल्तीको भन्दा झण्डै दोब्बर ब्याज ऋणीसँग मागेको देखिन्छ ।

चर्को ब्याजदर असुली गरिरहेको प्रमाण भेटेपछि हामीले उक्त बैंकका डिपुटी प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुधिरनाथ पाण्डेलाई सम्पर्क गर्‍यौं । उनले आफू अस्पतालमा रहेको भन्दै जवाफ दिन चाहेनन् ।

‘मेरो आफन्त अस्पतालमा हुनुहुन्छ, यस्तो बेला तपाई कस्ता(कस्ता प्रश्न गर्नुहुन्छ रु कर्जा बिभागका प्रमुखलाई फोन गर्नुस,’ भन्दै उनले फोन काटे ।

एनआईसी एसिया बैंकका कर्जा विभागका प्रमुख अर्जुन खनियाँले भने सुवेदीजस्ता ग्राहक नै आफूहरुलाई नचाहिएको प्रतिक्रिया दिए । ऋणीले समयमा ईएमआई भुक्तानी नगर्दा अतिरिक्त पेनाल्टी जोडिएको उनको दावी छ ।

‘समयमा कर्जा भुक्तानी नगरेकाले उहाँहरुलाई हामीले खराव कर्जाको सुचीमा राखेका छौं । उहाँजस्तो ग्राहक हामीलाई चाहिँदैन,’ उनले भने ।तर, सुवेदी भने आफूले कर्जाको ईएमआइ भुक्तानीमा ढिलाई नगरेको बताउँछन् । कोभिडको समयमा समेत समयमै भुक्तानी गरिएको उनको भनाइ छ ।

‘समयमै कर्जाको ईएमआई भुक्तानी गरेको भएर मलाई चैत महिनामा बैंकले क्लीयरेन्स सर्टिफिकेटसमेत दिएको छ,’ उनले बैंकको प्रमाणपत्र देखाउँदै भने ।

बैंकले चैत २७ गते दिएको उक्त पत्रमा केवल टिभी प्राइभेट लिमिटेड र भी केवल नेटवर्क प्रालिलाई दिपेश र दिवश सुवेदीको संयुक्त नाममा ग्यारेन्टी उपलव्ध गराएको उल्लेख छ । नेपाल राष्ट्र बैंकको ‘डाइरेक्टिभ नम्वर २’ अनुसार कम्पनीको कर्जा चुक्ता गर्ने पर्फमेन्स राम्रो रहेको उक्त पत्रमा जनाइएको छ ।

नेपाल प्रेस डटकमबाट